TY - JOUR ID - 702102 TI - فلسفۀ اخلاق در متون پهلوی ساسانی JO - پژوهشنامه فرهنگ و زبان‌های باستان JA - ACLR LA - fa SN - 2716-9901 AU - ریاضی هروی, شیدا AU - جابری نصر, محمد AD - دانشگاه شهید چمران اهواز Y1 - 2023 PY - 2023 VL - 3 IS - 1 SP - 187 EP - 215 KW - فلسفه‌ی اخلاق KW - مبانی ارزش‌شناسی KW - نظام اخلاقی KW - متون پهلوی DO - 10.22034/aclr.2023.555322.1035 N2 - اخلاق و زیبایی‌شناسی‌ بخش‌های اساسیِ ارزش‌شناسی در قلمروی دانش فلسفه را تشکیل می‌دهند؛ آن‌چنان-که اخلاق، ارزش‌های معنوی و منش اخلاقی را به روش فلسفی بررسی می‌کند و زیبایی‌شناسی به کاوش‌ ارزش‌ها در قلمروی زیبایی و هنر می‌پردازد. یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های ادیان، آگاهی‌بخشی در مورد چگونگی حفظ و بالا بردن کیفیت زندگی انسان بوده است؛ بر این اساس، همواره بخش گسترده‌ای از آموزه‌ها و تعالیم ادیان، سفارش به فضائل اخلاقی بوده و زیستن بر مبنای آن‌ها به عنوان هدفی متعالی در زندگی انسان مورد تأکید قرار گرفته است. چیستی فضائل اخلاقی یعنی همان بایدها و نبایدهایی که انسان باید به آن‌ها التزام عملی داشته باشد در هر دین (علی‌رغم وجوه اشتراکات میان ادیان)، ویژگی‌ها خاص خود را دارد. شناخت این ویژگی‌ها از یک‌سو معیارها و مؤلفه‌های کُنش اخلاقی را برای ما روشن می‌سازد و از سوی دیگر موجباتِ پای‌بندیِ هر چه بیشتر انسان به فضائل اخلاقی را فراهم می‌آورد. پژوهش حاضر با هدف شناخت فلسفه‌ی اخلاق در متون پهلوی، به‌ویژه در متون حکمی و اندرزی، چیستی مبانی ارزش‌شناسی متون پهلوی را مورد بررسی قرار داده است تا دریابد رهنمودها و دستورالعمل‌های اخلاقی در این متون، به چه نوع زندگانی اخلاقی منجر می‌گردد. پیش‌فرض بنیادین در این پژوهش، هم‌سویی فلسفه‌ی اخلاق در متون پهلوی با اصول و آموزه‌های گاهانی است. برای نیل به این هدف، اطلاعات به شیوه‌ی کتابخانه‌ای گردآوری شده و به روش توصیفی- تحلیلی مورد واکاوی قرار گرفته است. UR - https://www.aclr.ir/article_702102.html L1 - https://www.aclr.ir/article_702102_e012b57dbc15f58aaf6804c14ad43c42.pdf ER -