TY - JOUR ID - 249234 TI - کاوشی در یزدان‌شناختِ گات‌های زرتشت JO - پژوهشنامه فرهنگ و زبان‌های باستان JA - ACLR LA - fa SN - 2716-9901 AU - ریاضی هروی, شیدا AU - صفایی مقدم, مسعود AU - پاک‌سرشت, محمد جعفر AU - جلیلیان, شهرام AD - دانشجوی دکتری فلسفة تعلیم و تربیت دانشگاه شهید چمران اهواز AD - استاد گروه فلسفة تعلیم و تربیت دانشگاه شهید چمران اهواز AD - استاد گروه تاریخ دانشگاه شهید چمران اهواز Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 1 IS - 1 SP - 215 EP - 236 KW - یزدان­شناخت KW - دو بُن­گرایی KW - یگانه­باوری KW - گات­ها DO - N2 - دو بُن­گرایی یا دوگانه­باوری، اعتقاد به وجود دو مبدأ خیر و شر در نظام هستی، از باورهای قدیم آریاییان به­شمار می­آید. درگات­ها یا سرودهای زرتشت که کُهن‌ترین بخش اوستا است، دوبُن­گرایی به صورت تقابل دو روانِ همزاد جلوه‌گر گشته است­؛ سپندمینو یا روان مقدس در برابر انگر‌ه­مینو یا روان پلید قرار می‌گیرد. چگونگی آفرینش این دو روانِ همزاد به عنوان مبانی یزدان‌شناسی در دینِ زرتشت و حدِ مسئولیت اهورامزدا در ایجاد این دو روحِ مقدس و پلید از جمله مسائلی است که همواره محل اختلاف صاحب­نظران بوده است؛ ­چنان­که برخی به دو بُنی بودن کیش زرتشت باور دارند و برخی دیگر آن را کیشی یگانه‌‌باور می­دانند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی و تأمل در اندیشه­ها و دلایل صاحب­نظران مختلف در مورد چگونگی ایجاد روان پلید، یگانگی یا عدم یگانگی اهورامزدا و روحِ مقدس و نیز تضاد و ستیز این دو روان می­پردازد. اگرچه زرتشت، اهورامزدا را به عنوان خدای برتر که یگانه منشأ آفرینش است معرفی می­کند، اما از اندیشة دوگانه­باوری آریاییان چندان فاصله نمی‌گیرد و این دوباوری را در نظام اخلاقی نوین خود به­کار می­گیرد؛ آن­چنان که در بُعد نظری دینی یگانه­باور است و تنها در عمل که اساس آن انتخاب میان نیک و بد است به دوگانگی گرایش دارد. UR - https://www.aclr.ir/article_249234.html L1 - https://www.aclr.ir/article_249234_339792189ffe6805740b6adf27ec2746.pdf ER -