نگاهی به فلسفه و اسطوره زروان و بررسی کیهان شناخت زروانی بر اساس سه متن پهلوی

کیوانپور, مرجان

نگاهی به فلسفه و اسطوره زروان و بررسی کیهان شناخت زروانی بر اساس سه متن پهلوی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

مرجان کیوانپور

کارشناس ارشد رشته فرهنگ و زبان‌های باستانی و مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی شیراز

چکیده

کیش زروانی از جمله انشعابات دین زردشتی است که از دیرباز در ایران باستان رواج داشته است. این کیش حول محور زروان) خدای زمان) میچرخد؛ بر اساس کیهان شناختِ این کیش، زروان به عنوان خدای اعلی و پدر اورمزد و اهریمن شناخته میشود، که پس از به وجود آوردن این دو، آفرینش و خلق جهان را به اورمزد و اهریمن میسپارد. زروانیسم کیش و مکتبی فکری و فلسفی است که به قول برخی صاحبنظران تاریخ ادیان از شاخههای دین زردشتی به حساب میآید که پیرامون بدنة این دین پیچیده و بارور شده است در حالیکه در ریشه با این درخت مشترک است. این بررسی بر آن است تا تاریخ اساطیری کیش زروانی را بیشتر باز شکافد و با معرفی بیشتر اسطوره زروان و کیهان شناخت و فلسفه زروانی، بر اساس سه متن پهلوی بندهش، گزیدههای زادسپرم و مینوی خرد جنبههای بیشتری از آموزههای این کیش ایران باستان را باز شناسد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study on the Philosophy and the Mythology of Zurvān and Zurvānite Cosmology Based on Three Pahlavi Texts:

نویسنده [English]

Marjan Keyvanpour

M.A. in Ancient Iranian Culture and Languages, Instructor at Shiraz University of Applied Science and Technology

چکیده [English]

Zurvānīsm is a religious movement in the history of Zoroastrianism which was existed in ancient Iran since long time ago. In this cult Zurvān (the god of time) has a leading role. According to its cosmology, Zurvān is known as the Supreme Lord and father of Ohrmazd and Ahriman; that he gives them the power of creation of the world. Zurvānism is a hypothetical religious movement that according to some scholars it is based on the Zoroastrianism. This study is trying to study the mythological history of Zurvānite cult and explain Zurvān and Zurvānīsm cosmology based on the three Pahlavi texts: Bundahišn, Gozīdahā-ye Zādsparam and Mēnōg-i Xrad; in order to know more the doctrine of this ancient cult of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]